วันนี้การประชุมสุดยอดผู้นำขององค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือหรือนาโตที่กรุงวิลนีอุส ประเทศลิทัวเนีย ได้เปิดฉากขึ้นอย่างเป็นทางการแล้ว การประชุมประจำปีของนาโตครั้งนี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะเกิดขึ้นในวันที่ยุโรปและองค์การนาโตกำลังเผชิญกับความท้าทายที่ใหญ่สุดครั้งหนึ่ง จากสงครามยูเครนที่ดำเนินมากว่า 502 วัน และนาโตต้องตัดสินใจว่าจะรับยูเครนเข้าเป็นสมาชิกหรือไม่ ซึ่งประเด็นนี้จะถูกนำเข้าวาระการประชุมในช่วงบ่ายของวันพรุ่งนี้
การเข้าร่วมครั้งประวัติศาสตร์ ฟินแลนด์เข้าเป็นสมาชิกกลุ่มนาโตวันนี้!
ตุรกีเข้าสู่กระบวนการให้สัตยาบันยอมรับฟินแลนด์เข้าร่วมนาโต
ขณะนี้ที่ประชุมใหญ่ขององค์การนาโตกำลังทำพิธีลงนามในคำประกาศขยายขอบเขตน่านฟ้าของนาโตระหว่าง 3 รัฐบอลติก คือ ลัตเวีย เอสโตเนีย และลิทัวเนีย โดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของทั้งสามประเทศ ผลของการลงนามคำประกาศนี้จะทำให้นาโตได้รับสิทธิในการเข้าถึงน่านฟ้าเขตทะเลบอลติกอย่างไม่จำกัด เพื่อวัตถุประสงค์ในการป้องปราม การเพิ่มความระมัดระวังภัยคุกคาม และการซ้อมรบทางอากาศเต็มรูปแบบ
ก่อนหน้าพิธีลงนามในคำประกาศขยายขอบเขตน่านฟ้ารัฐบอลติก เมื่อช่วงเวลา 6 โมงเย็นที่ผ่านมาตามเวลาบ้านเรา บรรดาผู้นำและผู้แทนรัฐบาลของชาติสมาชิกนาโตได้ประชุมร่วมกัน โดยนายกรัฐมนตรีพร้อมผู้แทนรัฐบาลของสวีเดน ซึ่งอยู่ในระหว่างการรอให้สัตยาบันเป็นสมาชิกนาโตเต็มรูปแบบ ก็ได้เข้าร่วมการประชุมด้วย
บรรดาผู้นำประเทศ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของชาติสมาชิกนาโตทั้ง 31 ชาติ ได้ทยอยเดินทางมาถึงสถานที่ประชุมตั้งแต่เมื่อช่วงบ่ายที่ผ่านมาตามเวลาบ้านเรา หลังจากบรรดาผู้นำเดินทางมาถึง เยนส์ สโตลเทนเบิร์ก เลขาธิการองค์การนาโตและกิตานาส นาวเซดา ประธานาธิบดีลิทัวเนีย เจ้าภาพการประชุมประจำปีนี้ ได้กล่าวต้อนรับผู้นำประเทศต่างๆ ก่อนที่จะเข้าประชุม
การประชุมประจำปีของนาโตปีนี้เกิดขึ้นท่ามกลางภาวะทางการเมืองในยุโรปที่รุนแรง เนื่องจากสงครามยูเครนยังดำเนินไปอย่างดุเดือด ทำให้ทางนาโตและลิทัวเนีย ต้องคุมเข้มมาตรการรักษาความปลอดภัยให้แก่ผู้นำชาติสมาชิกนาโตมากกว่าการประชุมในปีก่อน ที่จัดขึ้นในกรุงมาดริด ประเทศสเปน
ในการประชุมปีนี้ นาโตได้ติดตั้งระบบป้องการภัยทางอากาศแพทริออตจำนวน 8 ชุด รอบบริเวณสนามบินวิลนิอุสตั้งแต่เมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา โดยหันลำกล้องไปทางเบลารุส และแคว้นคาลินินกราด แผ่นดินของรัสเซียที่อยู่ตรงกลางระหว่างรัฐบอลติก
เหตุผลที่นาโตยกระดับการรักษาความปลอดภัยขึ้นสูงสุดเนื่องจากกรุงวิลนิอุส เมืองหลวงของลิทัวเนีย ซึ่งเป็นสถานที่จัดการประชุมอยู่ห่างจากชายแดนของประเทศเบลารุส พันธมิตรของรัสเซีย ออกมาเพียง 20 ไมล์หรือ 32 กิโลเมตรเท่านั้น สาเหตุหนึ่งที่นาโตต้องคุมเข้มด้านความปลอดภัยระหว่างการประชุม เนื่องจากการประชุมในปีนี้จะมีการพิจารณาวาระสำคัญครั้งประวัติศาสตร์ คือ การรับสวีเดน ชาติที่วางสถานะเป็นกลางมานานกว่า 200 ปี และเป็นชาติสุดท้ายในทะเลบอลติกที่ยังไม่เป็นสมาชิกนาโต เข้าเป็นสมาชิก หลังกระบวนการยืดเยื้อมาหลายเดือนเพราะตุรกีและฮังการีไม่ลงนามสัตยาบันสาร
อย่างไรก็ตาม หลังจากการเจรจารอบนอกอย่างหนักก่อนที่การประชุมอย่างเป็นทางการจะเริ่มต้นขึ้นในวันนี้ ล่าสุด ตุรกียืนยันว่าจะส่งเรื่องการลงนามในสัตยาบันสารเพื่อรับสวีเดนเข้าเป็นสมาชิกไปให้รัฐสภารับรองแล้ว โดยหลังจากผู้นำสวีเดนและตุรกีตกลงและจับมือกันได้ เลขาธิการนาโตก็ประกาศว่า ในที่สุดประธานาธิบดีแอร์โดอานก็ตกลงรับปากยอมรับสวีเดนเข้าเป็นสมาชิกของนาโตแล้ว
ขั้นตอนหลังจากนี้ ประธานาธิบดีแอร์โดอานจะส่งพิธีสารว่าด้วยการภาคยานุวัติของสวีเดน ซึ่งเป็นเอกสารรับรองสวีเดนเข้าเป็นสมาชิกนาโตไปยังรัฐสภาตุรกีเพื่อให้สัตยาบันโดยเร็วที่สุด และจะส่งเอกสารที่ได้รับสัตยาบันแล้วไปยังรัฐบาลสหรัฐฯ ก่อนที่เยนส์ สโตลเทนเบิร์ก เลขาฯ นาโต จะเชิญสวีเดนเข้าเป็นสมาชิกนาโตอย่างเป็นทางการ จากนั้นโทเบียส บิลสโตร์ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศสวีเดนจะเซ็นรับรองภาคยานุวัติสารของตนเอง ส่งมอบให้นาโตเก็บรักษาไว้ และเข้าเป็นสมาชิกของนาโตโดยสมบูรณ์
เลขาธิการนาโตระบุว่า นี่ถือเป็นหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่ต้องจารึกไว้ในประวัติศาสตร์ ส่วนนายกรัฐมนตรีคริสเตอร์สันของสวีเดน ได้เปิดแถลงข่าวเช่นกันหลังบรรลุข้อตกลงได้ โดยระบุว่า นี่คือก้าวย่างที่สำคัญและถือเป็นวันที่ดีสำหรับสวีเดน
ตอนนี้ยังไม่มีการกำหนดวันว่า ประธานาธิบดีแอร์โดอาน ผู้นำตุรกีจะส่งพิธีสารให้รัฐสภารับรองการเข้าเป็นสมาชิกนาโตเมื่อใด โดยในระหว่างที่เดินทางออกจากที่ประชุม ผู้สื่อข่าวได้พยายามถามเรื่องนี้กับผู้นำตุรกี แต่เขาปฏิเสธไม่ตอบคำถาม อย่างไรก็ตาม หลายฝ่ายรวมถึงเลขาธิการนาโตคาดว่าจะเกิดขึ้นในเร็วๆ นี้ และนี่ถือเป็นขั้นตอนสุดท้ายก่อนที่สวีเดนจะได้เข้าเป็นสมาชิกโดยสมบูรณ์
สวีเดนซึ่งคงความเป็นกลางทหารมากว่า 200 ปี สมัครเป็นสมาชิกนาโตพร้อมกับฟินแลนด์เมื่อเดือนพฤษภาคม 2022 หรือ 3 เดือนหลังจากรัสเซียเข้ารุกรานยูเครน กระบวนการรับทั้ง 2 ชาตินี้เป็นสมาชิกดำเนินไปค่อนข้างเร็ว โดยฟินแลนด์ได้รับเสียงรับรองจากชาติสมาชิกนาโตทั้ง 30 ชาติและได้เข้าเป็นสมาชิกลำดับที่ 31 ของกลุ่มอย่างเป็นทางการเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่าน อย่างไรก็ตาม กระบวนการพิจารณาการเป็นสมาชิกภาพของสวีเดนต้องสะดุดหลังจากตุรกีไม่ยอมลงสัตยาบันให้
โดยในช่วงแรก ผู้นำตุรกีให้เหตุผลว่า เป็นเพราะสวีเดนให้ที่พักพิงกับชาวเคิร์ด เคิร์ดคือกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีอยู่ 40 ล้านคน โดยที่ตุรกีมีจำนวนชาวเคิร์ดมากที่สุดถึง 20 ล้านคนหรือคิดเป็น 1 ใน 4 ของประชากรตุรกี ที่ผ่านมาชาวเคิร์ดถูกเลือกปฏิบัติจึงมีการตั้งกองกำลังขึ้นมาเพื่อแบ่งแยกดินแดนออกจากตุรกี และถูกขึ้นป้ายจากรัฐบาลตุรกีว่าเป็นผู้ก่อการร้าย จำนวนมากหลบลี้หนีภัยไปอยู่ฟินแลนด์และสวีเดน อย่างไรก็ตาม หลายคนยังคงดำเนินกิจกรรมทางการเมืองต่อ ส่งผลให้ตุรกีไม่พอใจและขอให้สวีเดนส่งตัวคนเหล่านั้นกลับ แต่สวีเดนไม่ยอมเพราะขัดต่อคุณค่าที่พวกเขายึดถือ นั่นคือ การสนับสนุนสิทธิการแสดงออกทางการเมือง
อีกประเด็นหนึ่งที่ตุรกีไม่พอใจคือ การที่รัฐบาลสวีเดนอนุญาตให้นักการเมืองฝ่ายขวาจัดกิจกรรมเผาคัมภีร์อัลกุรอานบริเวณด้านหน้าสถานทูตตุรกีในกรุงสตอคโฮล์มเมื่อต้นปีที่ผ่านมาซึ่งตุรกีถือว่าเป็นการดูหมิ่นเหยียดหยามอย่างรุนแรง ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่ตุรกีใช้เป็นเหตุผลในการใช้สิทธิยับยั้งไม่ให้สวีเดนเข้าเป็นสมาชิกนาโต
ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา หลายชาติพยายามโน้มน้าวให้ตุรกีให้เปลี่ยนท่าทีแต่ไม่สำเร็จ จนกระทั่งเมื่อคืนที่ผ่านมา เลขาธิการนาโตได้นั่งประชุมกับผู้นำตุรกีและสวีเดนนอกรอบก่อนที่จะมีภาพของการจับมือตกลงกันออกมา
ทั้งนี้มีรายงานว่า สิ่งที่ทำให้ตุรกีเปลี่ยนท่าทีมาสนับสนุนให้สวีเดนเข้าเป็นสมาชิกนาโต คือการที่สหรัฐฯ ตัดสินใจขายเครื่องบินรบ F-16 ให้กับตุรกี ล่าสุด เจค ชัลลิแวน ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ ออกมายืนยันเรื่องนี้
โดยระบุว่าประธานาธิบดีไบเดนยินยอมส่งมอบเครื่องบินรบ F-16 ไปยังตุรกีแล้ว เพราะนี่คือผลประโยชน์ของสหรัฐฯ รวมถึงเป็นผลประโยชน์ขององค์การนาโตด้วย พร้อมยืนยันว่าผู้นำสหรัฐฯ ไม่เคยตั้งเงื่อนไขในเรื่องนี้เพื่อเป็นข้อแลกเปลี่ยนกับตุรกี และการส่งมอบ F-16 ที่กำลังจะเกิดขึ้นเป็นความตั้งใจตั้งแต่แรกของสหรัฐฯ ที่ผ่านการปรึกษากับสภาคองเกรสเรียบร้อยแล้ว
ในแง่ของความมั่นคงโลก การเข้าเป็นสมาชิกนาโตของสวีเดนอาจเรียกได้ว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่สหภาพโซเวียตล่มสลายเมื่อปี 1991 เพราะไม่เพียงแค่นาโตจะมีสมาชิกเพิ่มเป็น 32 ชาติ ใหญ่โตขึ้นมากจากวันที่เริ่มก่อตั้งเท่านั้น แต่ยังหมายถึงนาโตก็สามารถขยายขอบเขตอิทธิพลเข้ามาแถบทะเลเหนือและทะเลบอลติกซึ่งเป็นแนวหลังบ้านของรัสเซียด้านตะวันตกได้เกือบสมบูรณ์ และสำหรับรัสเซียนี่อาจเรียกได้ว่าเป็นหายนะทางภูมิรัฐศาสตร์คำพูดจาก สล็อตเว็บตรง
ด้านตะวันตกของรัสเซียคือแนวที่ติดกับทะเลบอลติก ทะเลบอลติกเป็นเส้นทางการค้าที่สำคัญของภูมิภาค ในด้านความมั่นคง บริเวณบอลติกเป็นแนวที่สำคัญมากแนวหนึ่งของรัสเซีย ที่นี่คือหลังบ้าน เป็นแนวหน้า แนวต้านหรือแนวป้องกันการรุกคืบของใครก็ตามที่ต้องการรุกรานเข้าแผ่นดินใหญ่รัสเซีย
หลังสหภาพโซเวียตล่มสลาย รัสเซียเสียแนวปราการนี้ไป เพราะประเทศในทะเลบอลติกที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตอย่าง เอสโตเนีย ลัตเวียและลิทัวเนียเลือกอยู่กับตะวันตกด้วยการเป็นทั้งสมาชิกอียูและนาโต และหลังจากฟินแลนด์และสวีเดนเข้าเป็นสมาชิกนาโต นั่นหมายความว่า รัสเซียถูกนาโตล้อมไว้หมดทางด้านนี้ ในแถบบอลติก รัสเซียจึงเหลือเพียงแผ่นดินเล็ก ๆ ที่เรียกว่าแคว้นคาลินนินกราดเท่านั้น
ขณะเดียวกัน ดมิทรี เปสคอฟ โฆษกรัฐบาลรัสเซียได้ให้สัมภาษณ์ผ่านทางโทรศัพท์เกี่ยวกับประเด็นการเข้าเป็นสมาชิกนาโตของสวีเดน โดยระบุว่าไม่เป็นผลดีต่อรัสเซีย และรัสเซียจะติดตามการประชุมประจำปีของนาโตอย่างใกล้ชิด
